Tên miền là gì? Toàn bộ khái niệm về tên miền bạn cần biết
Tên miền là tên của một website hoạt động trên internet, đóng vai trò là một địa chỉ tĩnh, cố định. Nó giống như là địa chỉ nhà hay mã zip code để giúp các thiết bị định tuyến vệ tinh dẫn đường cho hàng hóa lưu thông, một trình duyệt cũng cần một tên miền để dẫn đường tới nơi chứa website của bạn (web server).
Tên miền hoạt động như thế nào?
Tên miền là đường tắt đi đến server host website của bạn. Một tên miền (domain) giống như một địa chỉ nhà vì đó là cách mọi người tìm thấy bạn trên World Wide Web.
Đó là lý do tại sao chúng tôi gọi thanh trên đầu trình duyệt web là thanh địa chỉ – đó là nơi bạn nhập tên miền để tìm một trang web. Nếu một tên miền giống như địa chỉ thì máy chủ (hosting) chứa website của bạn giống như một tòa nhà. Khi bạn tạo một trang web, bạn đặt tên miền để trỏ đến máy chủ để khi mọi người muốn tìm trang web của bạn thì họ có thể nhập tên miền và nó sẽ đưa họ đến đó. Nếu không có tên miền, khách truy cập sẽ phải nhập địa chỉ IP (ví dụ 100.90.80.70) của máy chủ. Hầu hết các trang web bạn truy cập đều sử dụng tên miền.
Ví dụ: 1tenmien.com, Google.com, Facebook.com là tên miền của các công ty Internet. Tên miền – domain name cũng có thể khả năng chuyển hướng, tức là khi người khác truy cập vào một tên miền, họ sẽ được đưa tới tên khác. Hữu dụng trong trường hợp tạo chiến dịch marketing, microsites, hay chuyển người truy cập tới trang nhất định trên website chính. Đặc biệt nó cũng hỗ trợ nhiều cho việc người dùng gõ sai lỗi chính tả, hay gõ tắt. Ví dụ nếu truy cập www.fb.com, bạn sẽ được đưa đến www.facebook.com.
Khi chọn mua tên miền, bạn không phải nhất thiết tuân theo tiêu chuẩn nào, mặc dù .com chiếm hơn 46.5% thị trường website toàn cầu. Vẫn còn đó nhiều tên miền khác có thể chọn thay thế như .org và .net.
TLD là viết tắt của ‘top-level domain’ – tên miền cấp cao nhất – là phần mở rộng sau dấu chấm cuối cùng của một tên miền. Hoặc có thể hiểu nó là phần đầu tiên từ phải sang trái của một tên miền. Như cái tên đã cho thấy, TLD định vị nó ở vị trí cao nhất trên hệ thống phân cấp DNS (hệ thống tên miền) của internet.
Có thể bạn đã thấy tên miền này từ trước rồi. Chúng tôi đang nói đến những tên miền cấp hai, có hai phần thay vì chỉ 1 phần mở rộng như top-level domain.
Hoạt động đăng ký tên miền này được giám sát bởi tổ chức gọi là ICANN (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers). ICANN quản lý việc tên miền nào có thể đăng ký và là trung tâm cơ sở dữ liệu lưu thông tin tên miền. Khi một công ty (hoặc một người) mua tên miền, họ có thể chỉ định hay kết nối tới web server mong muốn. Một website trên internet cần ít nhất 2 thành phần là web server và tên miền để hoạt động bình thường.
- Web server là một máy tính chứa file và database tạo nên website của bạn. Rồi gửi nó đi ra internet mỗi khi có người truy cập vào site của bạn từ máy chủ họ.
- Tên miền là tên mọi người gõ lên trình duyệt, sau đó vì tên miền đã trỏ về địa chỉ web server, nên trình duyệt có thể gửi yêu cầu truy cập web server đó. Nếu không có tên miền, muốn truy cập website người ta phải gõ một dãy số IP khó nhớ – không ai muốn làm chuyện này cả.
Các loại tên miền khác nhau
Khi chọn mua tên miền, bạn không phải nhất thiết tuân theo tiêu chuẩn nào, mặc dù .com chiếm hơn 46.5% thị trường website toàn cầu. Vẫn còn đó nhiều tên miền khác có thể chọn thay thế như .org và .net.
TLD – Top level domain là gì?
Có hàng trăm TLD có sẵn trên web, được duy trì và cập nhật thường xuyên bởi IANA (Cơ Quan Quản Lý Số Được Ấn Định Trên Internet). Danh sách domain của TLDs được quản lý bởi một tổ chức gọi là Internet Assigned Numbers Authority (IANA) và bạn có thể xem toàn bộ danh sách đó tại đây.
IANA có danh sách TLDs bao gồm cả ccTLDs và gTLDs, mà chúng tôi sẽ nói ngay sau đây. TLDs có thể được chia thành hai loại khác: các tên miền cấp cao nhất của quốc gia (ccTLDs) và các tên miền cấp cao chung (gTLDs) như ta thường thấy. Nếu bạn có ý định kinh doanh chuyên nghiệp và sử dụng website lâu dài. Hãy luôn chọn gTLD hoặc ccTLD. IANA phân loại TLD thành bốn loại chính dựa trên mục đích và vị trí của chúng, bao gồm:
gTLDs – Generic top-level domain
Tên miền cấp cao chung (gTLDs – generic top-level domains) là một top-level domain quan trọng nhất mà không phụ thuộc vào mã quốc gia.Generic top-level domains bao gồm các miền nổi tiếng như .com, .org và .net. cũng như những cái tên mới nổi khác như .xyz, .biz, .tech, .club, .online, .shop, và tên miền.store.
.net, ban đầu định dành cho nhà cung cấp internet (ISPs) nhưng sau này được mọi người dùng cho mọi mục đích. Còn .org thì được dùng cho các tổ chức phi chính phủ nhưng trên thực tế cũng không có ràng buộc.
Tức là, do đặc thù của internet, web của bạn không cần phải thỏa tiêu chí nào để đăng ký một tên miền gTLD. Đây cũng là lý vì sao tên miền .com không hẳn dành cho mục đích thương mại (commercial).
ccTLD – Country-code top-level domain
Tên miền cấp cao nhất của quốc gia (ccTLDs – country-code top-level domain) là một loại TLDs được sử dụng để xác định một quốc gia cụ thể theo mã ISO. Ví dụ .vn cho Việt Nam, .us cho United States (Mỹ), .in cho Ấn Độ, .es cho Tây Ban Nha.Chúng thường được dùng bởi các công ty có site riêng cho thị trường nhất định và là dấu hiệu cho thấy người dùng đã truy cập đúng địa chỉ quốc gia (có ngôn ngữ địa phương) của một công ty.
sTLDs – Tên Miền Cấp Cao Nhất Được Tài Trợ
Các tên miền này khá hạn chế đối với một số tổ chức và nhóm nhất định. Các ví dụ phổ biến bao gồm .gov cho các trang web của chính phủ, .edu cho các tổ chức giáo dục và .post cho các dịch vụ bưu chính, .mil (quân đội), .asia được tài trợ bở DotAsia dùng cho các công ty thị trường hướng đến châu Á.Infrastructure Top-Level Domain – Tên miền hạ tầng
Nó chỉ bao gồm một tên miền, là .arpa, đại diện cho ARPA (Vùng Tham Số Địa Chỉ và Định Tuyến). Tên miền này chủ yếu được dành riêng cho ICANN để giải quyết các vấn đề về cơ sở hạ tầng internet.Các loại tên miền khác
Mặc dù các tên miền trên được dùng nhiều nhất, tên miền còn có nhiều biến thể khác mà có thể bạn cần sử dụng.Subdomain – tên miền thứ cấp
Để dễ hiểu thì chúng tôi sẽ đưa ra ví dụ: Các công ty ở Anh thường dùng tên miền thứ cấp là .co.uk thay vì .uk, và nó là ví dụ điển hình của tên miền thứ cấp (tên miền cấp 2). Một loại tên miền cấp hai khác là .gov.uk, thường được dùng bởi các tổ chức chính phủ, và .ac.uk, thường được dùng bởi các trường đại học và học viện.
Loại tên miền subdomain này được webmaster dùng để tạo ra nhiều website chạy dịch vụ phụ để tách biệt các dịch vụ của website ra. Webmaster có thể trỏ subdomain về một server khác và nó sẽ hoạt động bình thường như một website độc lập.
Việc này hữu dụng khi bạn cần làm một chiến dịch quảng cáo, hoặc các nội dung khác biệt hoàn toàn so với web chính, hoặc một trang landing page mà không muốn traffic được tính cho tên miền chính. Ví dụ Facebook dùng developers.facebook.com để cung cấp thông tin cụ thể cho web app developer muốn sử dụng Facebook API. Ví dụ khác là support.google.com